फेब्रुवारीपासून गव्हाच्या शेतात गव्हाची रोपे पिवळी पडणे, सुकणे आणि मरणे या घटनांची माहिती वारंवार वर्तमानपत्रात येत आहे.

1. अंतर्गत कारण म्हणजे गव्हाच्या रोपांची थंडी आणि दुष्काळाचा प्रतिकार करण्याची क्षमता.कमी थंड प्रतिरोधक असलेल्या गव्हाच्या वाणांचा लागवडीसाठी वापर केल्यास, गोठवण्याच्या इजा झाल्यास मृत रोपे सहज घडतात.वैयक्तिक गव्हाच्या रोपांची थंड सहनशीलता खूप लवकर पेरली गेली आणि ज्यांचे पॅनिकल्स हिवाळा कमकुवत होण्याआधी दोन कड्यांमध्ये वेगळे झाले आणि बहुतेकदा दंव नुकसान झाल्यास रोपे गंभीरपणे मरतात.याव्यतिरिक्त, उशीरा पेरणी केलेली काही कमकुवत रोपे स्वतःमध्ये कमी साखर जमा झाल्यामुळे थंडी आणि दुष्काळामुळे नुकसान झाल्यास मरण्याची शक्यता असते.

2. बाह्य घटक गव्हाच्या रोपाव्यतिरिक्त इतर विविध घटकांना सूचित करतात, जसे की प्रतिकूल हवामान, मातीची परिस्थिती आणि अयोग्य लागवडीचे उपाय.उदाहरणार्थ, उन्हाळा आणि शरद ऋतूतील कमी पर्जन्यमान, मातीची अपुरी आर्द्रता, कमी पाऊस, हिमवर्षाव आणि हिवाळ्यात आणि वसंत ऋतूमध्ये जास्त थंड वारा यामुळे मातीचा दुष्काळ वाढतो, तापमान आणि थंडीत अचानक बदल होऊन मातीच्या थरात गव्हाची मशागत तयार होते, आणि गहू शारीरिक निर्जलीकरण आणि मृत्यू.

दुसर्‍या उदाहरणासाठी, कमकुवत हिवाळा आणि उथळ टिलरिंग नोड्स असलेल्या जाती निवडल्या गेल्यास, मातीच्या तापमानाच्या प्रभावामुळे तापमानाचा फरक मोठा असताना रोपे देखील मरतील.याव्यतिरिक्त, जर बिया खूप उशीरा, खूप खोल किंवा खूप दाट पेरल्या गेल्या असतील तर कमकुवत रोपे तयार करणे सोपे आहे, जे गव्हाच्या सुरक्षित अतिशीतासाठी अनुकूल नाही.विशेषत: जमिनीतील ओलावा अपुरा असल्यास, हिवाळ्यात पाणी ओतले जात नाही, ज्यामुळे थंडी आणि दुष्काळाच्या संयोगाने रोपे मरण्याची शक्यता असते.

मरण पावलेल्या गव्हाच्या रोपांची तीन लक्षणे आहेत:

1. संपूर्ण गहू कोरडा आणि पिवळा आहे, परंतु रूट सिस्टम सामान्य आहे.

2. शेतातील गव्हाच्या रोपांची सर्वांगीण वाढ जोमदार होत नाही आणि कोमेजून पिवळी पडण्याची घटना अनियमित फ्लेक्समध्ये घडते.गंभीरपणे कोमेजलेल्या आणि पिवळ्या भागात हिरव्या पानांची उपस्थिती पाहणे कठीण आहे.

3. पानांचे टोक किंवा पाने पाण्याच्या कमतरतेच्या रूपात कोमेजतात, परंतु कोमेजणे आणि पिवळसर होण्याची एकंदर लक्षणे सौम्य असतात.

मोठ्या भागात गहू सुकतो आणि पिवळा पडतो.दोषी कोण?

अयोग्य लागवड

उदाहरणार्थ, Huanghuai हिवाळी गव्हाच्या दक्षिण भागात, थंड दव पडण्यापूर्वी आणि नंतर पेरलेल्या गहू (8 ऑक्टोबर), उच्च तापमानामुळे, उत्साहाचे भिन्न अंश आहेत.गव्हाच्या शेतात वेळेवर दडपशाही किंवा औषध नियंत्रण अयशस्वी झाल्यामुळे, जेव्हा तापमान अचानक कमी होते तेव्हा मोठ्या प्रमाणात दंव नुकसान होऊ शकते.उच्च तापमानाच्या प्रभावाखाली, पुरेशा प्रमाणात पाणी आणि खत असलेली काही गव्हाची शेते देखील फुलणाऱ्या रोपांचे "सर्वात वाईट प्रभावित क्षेत्र" आहेत.वांगचांग गहू हिवाळ्यात सुप्तावस्थेच्या अगोदरच जोडणीच्या अवस्थेत प्रवेश करतात.दंव नुकसान झाल्यानंतर, ते फक्त मशागतीची रोपे पुन्हा तयार करण्यासाठी मशागतीवर अवलंबून राहू शकते, ज्यामुळे पुढील वर्षीच्या गव्हाच्या उत्पादनासाठी उत्पादन कमी होण्याचा धोका अधिक असतो.म्हणून, शेतकरी गव्हाची लागवड करताना, ते मागील वर्षांच्या पद्धतींचा संदर्भ घेऊ शकतात, परंतु स्थानिक हवामान आणि शेताची सुपीकता आणि त्या वर्षातील पाण्याची परिस्थिती यांचा संदर्भ घेऊन गव्हाच्या लागवडीचे प्रमाण आणि वेळ ठरवू शकतात. वारा.

शेतात परतणारा पेंढा वैज्ञानिक नाही

सर्वेक्षणानुसार, कॉर्न स्टबल आणि सोयाबीन स्टबलमध्ये गहू पिवळसर होण्याची घटना तुलनेने गंभीर आहे.याचे कारण असे की गव्हाचे मूळ निलंबन केले जाते आणि मूळ जमिनीत खराबपणे जोडलेले असते, परिणामी रोपे कमकुवत होतात.जेव्हा तापमान अचानक कमी होते (10 ℃ पेक्षा जास्त), तेव्हा ते गव्हाच्या रोपांचे दंव नुकसान वाढवते.तथापि, शेतात तुलनेने स्वच्छ पेंढा असलेली गव्हाची शेते, पेरणीनंतर दाबून ठेवलेली गव्हाची शेते आणि पेंढा न परतवणारी गव्हाची शेते वाढीच्या घटकांशिवाय जवळजवळ कोमेजलेली आणि पिवळी होत नाहीत.

तापमान बदलांसाठी वाणांची संवेदनशीलता

हे निर्विवाद आहे की गव्हाच्या वाणांची थंड सहनशीलता भिन्न आहे.सततच्या उबदार हिवाळ्यामुळे, प्रत्येकजण मार्च आणि एप्रिलमध्ये वसंत ऋतुच्या उत्तरार्धात थंड होण्याकडे अधिक लक्ष देतो.बियाणे निवडण्याचे एकमेव मानक म्हणून उत्पादक गव्हाच्या हिवाळ्यातील थंडीत झालेल्या नुकसानाच्या व्यवस्थापनाकडे दुर्लक्ष करतात, विशेषत: लहान खोड आणि मोठे अणकुचीदार बियाणे याकडे दुर्लक्ष करतात, परंतु इतर घटकांकडे दुर्लक्ष करतात.गव्हाची पेरणी झाल्यापासून, ते तुलनेने कोरड्या अवस्थेत आहे, आणि पेंढा शेतात परतणे आणि तापमानात अचानक घसरण यासारख्या प्रतिकूल घटकांच्या अतिस्थितीमुळे गव्हाच्या रोपांच्या तुषारांचे नुकसान होण्याच्या घटना वाढल्या आहेत, विशेषत: काही गव्हाच्या वाणांसाठी. थंड सहनशील नाही.

वाळलेल्या गव्हाच्या रोपांचे मोठे क्षेत्र कसे काढायचे?

सध्या, गव्हाची रोपे सुप्तावस्थेत आहेत, त्यामुळे फवारणी आणि खत घालणे यासारख्या उपाययोजना करण्याला फारसे महत्त्व नाही, परंतु परिस्थिती असलेल्या भागात, उन्हाळ्याच्या हवामानात हिवाळी सिंचन केले जाऊ शकते.जेव्हा वसंतोत्सवानंतर तापमान वाढते आणि गहू हिरव्या परतीच्या कालावधीत प्रवेश करतो, तेव्हा प्रति म्यू 8-15 किलो नायट्रोजन खत घालता येते.नवीन पाने वाढल्यानंतर, ह्युमिक ऍसिड किंवा सीव्हीड खत + अमिनो ऑलिगोसॅकराइडचा वापर पानांच्या फवारणीसाठी केला जाऊ शकतो, ज्याचा गव्हाच्या वाढीच्या पुनर्प्राप्तीवर चांगला सहाय्यक प्रभाव पडतो.सारांश, गव्हाच्या रोपांचे मोठे क्षेत्र कोमेजणे आणि पिवळी पडणे ही घटना हवामान, पेंढा आणि पेरणीची अयोग्य वेळ यासारख्या विविध कारणांमुळे होते.

मृत रोपे कमी करण्यासाठी लागवडीचे उपाय

1. थंड-प्रतिरोधक वाणांची निवड आणि तीव्र हिवाळा आणि चांगली थंड-प्रतिरोधक वाणांची निवड हे मृत रोपे गोठण्यापासून रोखण्यासाठी प्रभावी उपाय आहेत.वाणांची ओळख करून देताना, सर्व प्रदेशांनी प्रथम वाणांची अनुकूलता समजून घेतली पाहिजे, त्यांचे उत्पन्न आणि थंड प्रतिकार लक्षात घेतला पाहिजे आणि निवडलेल्या जाती कमीतकमी बहुतेक स्थानिक वर्षांमध्ये हिवाळ्यात सुरक्षितपणे टिकून राहू शकतात.

2. बीपासून नुकतेच तयार झालेले रोप सिंचन अपुरा जमिनीतील ओलावा असलेल्या गव्हाच्या शेतात लवकर पेरणी करण्यासाठी, मशागतीच्या टप्प्यावर पाण्याचा वापर केला जाऊ शकतो.जर जमिनीची सुपीकता अपुरी असेल, तर रोपे लवकर येण्यास प्रोत्साहन देण्यासाठी थोड्या प्रमाणात रासायनिक खतांचा योग्य वापर केला जाऊ शकतो, जेणेकरून रोपे सुरक्षितपणे जास्त हिवाळ्यात घालता येतील.उशिरा पेरणी झालेल्या गव्हाच्या शेताच्या व्यवस्थापनाने जमिनीचे तापमान सुधारण्यावर आणि ओलावा टिकवून ठेवण्यावर भर दिला पाहिजे.मध्यम मशागत करून माती सैल करता येते.ते रोपांच्या टप्प्यावर पाणी देण्यास योग्य नाही, अन्यथा ते मातीचे तापमान कमी करेल आणि रोपांच्या स्थितीच्या सुधारणा आणि परिवर्तनावर परिणाम करेल.

3. वेळेवर हिवाळी सिंचन आणि हिवाळी सिंचन एक चांगले मातीचे पाणी वातावरण तयार करू शकते, जमिनीच्या वरच्या जमिनीत मातीच्या पोषक तत्वांचे नियमन करू शकते, मातीची उष्णता क्षमता सुधारते, रोपांची मुळे आणि मशागत करण्यास प्रोत्साहन देते आणि मजबूत रोपे तयार करतात.हिवाळ्यात पाणी पिणे हे केवळ अतिविंटरिंग आणि बीपासून नुकतेच तयार झालेले रोप संरक्षणासाठी अनुकूल नाही तर वसंत ऋतूच्या सुरुवातीच्या थंडीमुळे होणारे नुकसान, दुष्काळाचे नुकसान आणि तापमानातील तीव्र बदल यांचे प्रतिकूल परिणाम देखील कमी करते.हिवाळा आणि वसंत ऋतूमध्ये गव्हाच्या रोपांचा मृत्यू टाळण्यासाठी हा एक महत्त्वाचा उपाय आहे.

हिवाळ्यातील पाणी योग्य वेळी टाकावे.रात्री गोठणे आणि दिवसा उधळणे योग्य आहे आणि तापमान 4 ℃ आहे.जेव्हा तापमान 4 ℃ पेक्षा कमी होते, तेव्हा हिवाळ्यातील सिंचन गोठवण्याचे नुकसान होण्याची शक्यता असते.हिवाळ्यातील सिंचन जमिनीची गुणवत्ता, रोपांची स्थिती आणि आर्द्रतेनुसार लवचिकपणे नियंत्रित केले पाहिजे.दंव टाळण्यासाठी चिकणमाती माती योग्यरित्या आणि लवकर ओतली पाहिजे कारण पाणी गोठण्यापूर्वी पूर्णपणे खाली जाऊ शकत नाही.वालुकामय जमिनीला उशिरा पाणी द्यावे, तसेच काही ओल्या जमिनी, भाताची भुसभुशीत जमीन किंवा चांगल्या जमिनीतील ओलावा असलेल्या गव्हाच्या शेतांना पाणी दिले जाऊ शकत नाही, परंतु ज्या गव्हाच्या शेतात मोठ्या प्रमाणात पेंढा परत आला आहे त्यांना हिवाळ्यात पाणी द्यावे. माती वस्तुमान आणि कीटक गोठवू.

4. वेळेवर कॉम्पॅक्शन केल्याने मातीचे वस्तुमान फुटू शकते, भेगा कमी होऊ शकतात आणि माती स्थिर होऊ शकते, ज्यामुळे गव्हाची मुळे आणि माती घट्टपणे एकत्र केली जाऊ शकते आणि मुळांच्या विकासास चालना मिळते.याव्यतिरिक्त, दमनमध्ये ओलावा वाढवणे आणि टिकवून ठेवण्याचे कार्य देखील आहे.

5. हिवाळ्यात वाळू आणि गव्हाचे योग्य प्रकारे आच्छादन केल्याने टिलरिंग नोड्सची खोली खोलवर जाते आणि जमिनीजवळील पानांचे संरक्षण होते, जमिनीतील ओलावा बाष्पीभवन कमी होते, टिलरिंग नोड्समध्ये पाण्याची स्थिती सुधारते आणि उष्णता संरक्षण आणि दंव संरक्षणाची भूमिका बजावते.साधारणपणे, 1-2 सेंटीमीटर जाड मातीने झाकणे दंव संरक्षण आणि बीपासून नुकतेच तयार झालेले रोप संरक्षणाचा चांगला प्रभाव बजावू शकते.मातीने झाकलेला गव्हाच्या शेताचा कठडा वसंत ऋतूमध्ये वेळेत साफ केला जाईल आणि तापमान 5 डिग्री सेल्सियसपर्यंत पोहोचल्यावर माती रिजमधून साफ ​​केली जाईल.

कमी थंड प्रतिकार असलेल्या वाणांसाठी, उथळ पेरणी आणि कमी ओलावा असलेले गव्हाचे शेत शक्य तितक्या लवकर मातीने झाकले पाहिजे.ओव्हर विंटरिंग दरम्यान, प्लॅस्टिक फिल्म मल्चिंग तापमान आणि आर्द्रता वाढवू शकते, प्रभावीपणे दंव नुकसान रोखू शकते, रोपांच्या वाढीस चालना देते, झाडाची टिलर वाढवते आणि मोठ्या टिलरमध्ये विकसित होते आणि टिलर आणि कान तयार होण्याचा दर सुधारतो.जेव्हा तापमान 3 डिग्री सेल्सियस पर्यंत खाली येते तेव्हा फिल्म कव्हरिंगसाठी योग्य वेळ आहे.जर फिल्म लवकर झाकली असेल तर व्यर्थ वाढणे सोपे आहे आणि जर फिल्म उशीरा झाकली असेल तर पाने गोठणे सोपे आहे.उशिरा पेरणी केलेला गहू पेरणीनंतर लगेचच फिल्मने झाकून ठेवता येतो.

तथापि, हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की गंभीर दंव नुकसान असलेल्या गव्हाच्या शेतात तणनाशकांची फवारणी करण्यास सक्त मनाई आहे.साधारणपणे वसंतोत्सवानंतर तणनाशकांची फवारणी करायची की नाही, हे सर्व काही गव्हाच्या रोपांच्या पुनर्प्राप्तीवर अवलंबून असते.गव्हाच्या शेतात तणनाशकांची आंधळी फवारणी केल्याने तणनाशकांचे नुकसान करणे सोपे नाही तर गव्हाच्या रोपांच्या सामान्य पुनर्प्राप्तीवरही गंभीर परिणाम होतो.