Fa'afefea ona fa'aoga PGRs e pulea ai a'a ma fa'ato'aga i fatu

E masani ona fa'aaogaina e fa'aitiitia ai le lamatiaga o le nofo i fuala'au lauolaola, fa'atonuga o le tuputupu a'e o la'au (PGRs) ose meafaigaluega taua tele e fesoasoani i le tuputupu a'e o a'a ma pulea le galueaina o fuala'au saito.
Ma o lenei tautotogo, lea o loʻo tauivi ai le tele o fualaʻau pe a maeʻa se taumalulu susu, o se faʻataʻitaʻiga lelei lea o le a manuia ai le au faifaatoʻaga mai le saʻo ma le faʻaogaina o nei oloa.
“O fa'ato'aga saito o lo'o i ai i nofoaga uma i lenei tausaga," o le tala lea a Dick Neale, pule fa'atekinisi i Hutchinsons.
“So’o se fa’ato’aga e viliina se’ia o’o atu ia Setema ma le amataga o Oketopa e ono mafai ona fai e pei ona masani ai a latou polokalame PGR, fa’atasi ai ma le taula’i i le fa’aitiitiga o mea e nonofo ai.”
E masani ona manatu o le PGR e fa'atupuina le tele o fa'ato'aga, ae e le o le tulaga lea.E feso'ota'i le fa'ato'aga ma le gaosiga o la'au ma e feso'ota'i fo'i ma le taimi vevela, e tusa ai ma le saunoaga a Mr Neale.
Afai e le viliina fuala'au fa'ato'aga se'ia o'o ia Novema, fa'ato'a alia'e mai ia Tesema, e fa'aitiitia le taimi fa'avevela e maua mai ai lau ma fa'ato'aga.
E ui lava e leai se aofa'i o le fa'atupu fa'atupu fa'atuputeleina o le a fa'atupula'ia le aofa'i o fa'ato'aga i luga o se la'au, e mafai lava ona fa'aoga fa'atasi ma le amataga o le nitrogen e fai ma auala e fa'atumauina ai le tele o fa'ato'aga e o'o i le seleselega.
E le gata i lea, afai o la'au o lo'o i ai ni fuga fa'ato'aga ua sauni e pa, e mafai ona fa'aoga PGRs e fa'amalosia ai lo latou tuputupu a'e ae se'i vagana o lo'o i ai le fuga.
O le auala pito sili ona aoga e fai ai lenei mea o le faapaleniina lea o fatu e ala i le taofiofia o le puleʻaga apical ma faʻateleina le tuputupu aʻe o aʻa, lea e mafai ona faʻaoga PGRs pe a faʻaoga vave (aʻo leʻi tupu le laʻasaga 31).
Ae ui i lea, o le tele o PGR e le mafai ona faʻaaogaina aʻo leʻi tupu le laʻasaga 30, o le fautuaga a Mr Neale, o lea siaki faʻamaoniga i luga o le igoa.
Mo le karite e fai tutusa e pei o saito i le tuputupu aʻe 30, ae mataʻituina le tuputupu aʻe mai nisi o oloa.Ma i le 31, maualuga atu doses o prohexadione poʻo trinexapac-ethyl, ae leai se 3C poʻo Cycocel.
O le mafua'aga o lea mea ona o le karite e toe fo'i i tua mai le Cycocel ma e ono fa'atupu ai le tele o fale e fa'aoga ai le chlormequat.
O le a fa'auma pea e Mr Neale le karite i le taumalulu i le tulaga 39 o le tuputupu a'e ma se oloa e fa'atatau i le 2-chloroethylphosphonic acid.
"I le taimi nei, o le karite e naʻo le 50% o lona maualuga mulimuli, afai e tele le faʻatupulaia o le tuai o le vaitau, e mafai ona e maua."
E tatau ona fa'aoga le trinexapac-ethyl sa'o i le le sili atu i le 100ml/ha e maua ai le fa'aogaina lelei o le faitau aofa'i o faifa'ato'aga, ae e le fa'atulafonoina le fa'alautelega o le la'au.
I le taimi lava e tasi, e manaʻomia e laʻau se faʻamaʻi malosi o le nitrogen e faʻatupu ai le faʻatoʻaga e ola ai, tulei i luga ma paleni i fafo.
Fai mai Mr Neale o ia lava e le faʻaaogaina le chlormequat mo le faʻaogaina muamua o le PGR tiller manipulation application.
O le aga'i atu i le fa'aoga lona lua o PGRs, e tatau i le au faifa'ato'aga ona va'ava'ai atili i tulafono faatonutonu o le tuputupu a'e.
“E tatau ona fa’aeteete le au faifa’ato’aga i lenei tausaga, aua a ala i luga le saito ua tuai ona viliina, o le a alu loa,” o le lapata’iga lea a Mr Neale.
E foliga mai e mafai ona o'o le lau tolu ile la'asaga 31 ae le o le 32, o lea e mana'omia ai e le au faifa'ato'aga ona fa'ailoa ma le toto'a le lau e tupu a'e ile la'asaga 31.
O le fa'aogaina o se paluga ile la'asaga tuputupu a'e 31 e mautinoa ai e lelei le malosi o la'au e aunoa ma le fa'apu'upu'u.
"O le a ou faʻaaogaina le prohexadione, trinexapac-ethyl, poʻo le faʻafefiloi e oʻo atu i le 1litre/ha o le chlormequat," o lana tala lea.
O le fa'aaogaina o nei talosaga o lona uiga e te le'i fa'asili ma o le a fa'atonutonu e le PGR le la'au e pei ona fa'amoemoeina nai lo le fa'apu'upu'u.
“Ia teu se oloa e faavae i le 2-chloroethylphosphonic acid i le taga pito i tua, ona e le mafai ona matou mautinoa po o le a le mea o le a tupu i le tautotogo e sosoo ai,” o le tala lea a Mr Neale.
Afai o loʻo iai pea le susu i le palapala ma e mafanafana le tau, faʻatasi ai ma aso uumi e ola ai, e mafai ona faʻatupuina le tuai.
Fa'atonuga ole tau fa'ai'uga e fo'ia ai le fa'atupula'ia o a'a e nofo ai pe afai e vave ona tuai le tuputupu a'e o la'au ile palapala susu.
Ae ui i lea, po'o le a lava le tau o le tautotogo, o fuala'au tuai ona viliina o le a la'ititi a'a, o le lapata'iga lea a Mr Neale.
O le a'afiaga tele i lenei tausaga o le nofo a'a ae le o le fa'amauina, ona o le palapala o lo'o i ai i se tulaga leaga o le fausaga ma e mafai ona fa'agasolo ai a'a lagolago.
O i'inei e mana'omia ai le tu'uina atu o le 'au ma le malosi, o le mafua'aga lea na'o le fa'aogaina malie o PGR na'o le pau lea o le fautuaga a Mr Neale i lenei vaitau.
“Aua le faatali ma vaai ona e mamafa lea,” o lana lapataʻiga lea."O le faʻatonuga o le tuputupu aʻe o laʻau o le mea tonu lava lea - o le faʻapuʻupuʻu vao e le o le faʻamoemoega muamua."
E tatau i le au faifaatoʻaga ona iloilo ma mafaufau i le lava o meaʻai i lalo ole laʻau ina ia mafai ona tausia ma pulea i le taimi e tasi.
O fa'atonuga o le tuputupu a'e o la'au (PGRs) e fa'atatau i le hormonal system a le la'au ma e mafai ona fa'aoga e fa'atonutonu ai le atina'eina o le la'au.
E iai le tele o vaega vaila'au eseese e a'afia ai la'au i auala eseese ma e mana'omia e le au faifa'ato'aga ona siaki i taimi uma le igoa a'o le'i fa'aogaina oloa ta'itasi.


Taimi meli: Nov-23-2020